W użytkowanie wieczyste oddane mogą być jedynie grunty stanowiące własność Skarbu Państwa, gminy, powiatu bądź województwa lub ich związków. Oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste wiąże się z obowiązkiem uiszczania przez użytkownika wieczystego (tzn. osobę, dla której oddano grunty w użytkowanie wieczyste) dwóch rodzajów opłat: tzw. pierwszej opłaty oraz opłat rocznych.
Pierwsza opłata pobierana jest jednorazowo, przy zawieraniu umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste. Opłaty roczne powinny być uiszczane przez użytkownika wieczystego za każdy rok przez cały okres trwania użytkowania wieczystego, z góry tj. do dnia 31 marca każdego roku.
Wysokość opłaty
Wysokość opłaty rocznej określana jest w umowie o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste. Oblicza się ją na podstawie wartości gruntu oddanego w użytkowanie wieczyste oraz stawki procentowej przewidzianej dla celu, w jakim grunt został w użytkowanie wieczyste oddany np. dla gruntu oddanego w użytkowanie wieczyste na cele rolne opłata roczna wynosi 1% jego wartości.
Wysokość opłaty rocznej określona w umowie o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste może jednak ulegać zmianom w czasie trwania użytkowania wieczystego. Jeżeli wartość gruntu oddanego w użytkowanie wieczyste ulegnie zmianie tzn. zwiększy się lub obniży, właściwy organ ma prawo (jednak nie częściej niż jeden raz na 3 lata) dokonać zmiany tej opłaty.
Obniżenie opłaty
W przypadku obniżenia się wartości gruntu oddanego w użytkowanie wieczyste o zmianę wysokości opłaty rocznej może wystąpić sam użytkownik wieczysty. Wysokość nowej opłaty rocznej określa się wówczas według zmienionej wartości nieruchomości oraz stawki procentowej przewidzianej wcześniej dla celu, w jakim grunt oddany został w użytkowanie wieczyste. Nową wartość gruntu oddanego w użytkowanie wieczystej określa rzeczoznawca majątkowy.
Zmiana opłaty
Organ (wójt, burmistrz, prezydent miasta – w przypadku gruntów należących do gminy, starosta w przypadku gruntów należących do Skarbu Państwa), który zamierza dokonać zmiany opłaty rocznej, ma obowiązek najpóźniej do dnia 31 grudnia wypowiedzieć użytkownikowi wieczystemu na piśmie wysokość dotychczasowej opłaty oraz określić nową wysokość opłaty. W piśmie tym organ powinien również wskazać zmienioną wartość gruntu, sposób obliczenia nowej wysokości opłaty oraz poinformować użytkownika wieczystego o możliwości odwołania się od tej decyzji.
Odwołanie
Jeżeli użytkownik wieczysty nie zgadza się z decyzją organu, może ciągu 30 dni od dnia, w którym otrzymał wypowiedzenie dotychczasowej opłaty rocznej, złożyć do samorządowego kolegium odwoławczego właściwego ze względu na miejsce położenia gruntu wniosek o ustalenie, że zmiana opłaty rocznej jest nieuzasadniona lub jest uzasadniona, ale nie w takiej wysokości, jaką ustalił organ. Wniosek powinien być skierowany do samorządowego kolegium odwoławczego (właściwego ze względu na miejsce położenia gruntu), przeciwko organowi, który podwyższył opłatę i sporządzony w 2 egzemplarzach. Wniosek ten nie podlega opłacie skarbowej. Użytkownik wieczysty powinien podważyć w tym wniosku podwyższenie przez organ opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego. Może on w tym celu np. zlecić rzeczoznawcy majątkowemu dokonanie wyceny gruntu i porównanie jej z wyceną dokonaną przez organ. Pamiętać jednak należy, że w toku postępowania to organ, który podwyższył opłatę musi wykazać prawidłowość swojej decyzji.
Po otrzymaniu wniosku użytkownika wieczystego samorządowe kolegium odwoławcze prześle jeden egzemplarz organowi, który podwyższył opłatę oraz wyznaczy termin rozprawy. Jeżeli nie dojdzie do zawarcia ugody pomiędzy użytkownikiem wieczystym a organem, który podwyższył wysokość opłaty rocznej, samorządowe kolegium odwoławcze wyda orzeczenie o oddaleniu wniosku użytkownika wieczystego (wówczas użytkownik wieczysty będzie musiał uiszczać podwyższoną opłatę) lub samo ustali nową wysokość opłaty.
Pamiętać należy, że złożenie wniosku o ustalenie, że zmiana opłaty jest nieuzasadniona lub uzasadniona, ale w innej wysokości nie zwalnia użytkownika wieczystego z obowiązku uiszczenia opłaty rocznej. Do dnia 31 marca danego roku użytkownik powinien uiścić opłatę w dotychczasowej wysokości. Jeżeli użytkownik wieczysty nie zareaguje na pismo organu, w którym ustalona została nowa wysokość opłaty rocznej tzn. nie złoży wniosku o ustalenie, że zmiana ta jest nieuzasadniona lub uzasadniona, ale w innej wysokości, ma obowiązek uiszczenia opłaty w nowej wysokości.
Użytkownik wieczysty lub organ niezadowolony z orzeczenia samorządowego kolegium odwoławczego mogą w ciągu 14 dni od dnia, w którym doręczono im to orzeczenie złożyć sprzeciw do samorządowego kolegium odwoławczego. Wówczas samorządowe kolegium odwoławcze obowiązane jest przekazać akta sprawy sądowi powszechnemu właściwemu ze względu na położenie gruntu. Orzeczenie kolegium traci moc, a o wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego orzeka sąd.
Potrzebujesz pomocy prawnej? Polecanych prawników znajdziesz w Casum.pl.
