Upadłość konsumencka przeznaczona jest dla osób, które nie prowadzą działalności gospodarczej i które nie są w stanie samodzielnie spłacić swoich długów. Tzn. ich posiadany majątek, osiągane dochody nie wystarczają na spłatę wszystkich długów lub nawet jednego długu. Nie ma przy tym znaczenia wiek takiej osoby, upadłość konsumencką może ogłosić osoba niepełnoletnia. Jak i taka osoba, która nie posiada żadnego majątku.
Po co zatem ogłosić upadłość konsumencką?
Oczywiście najczęstszą i najbardziej pożądaną formą uwolnienia się od długów jest ich wykonanie, czyli spłata. Jednakże dla wielu osób spłata długów, nawet w drodze ugody z wierzycielami, nie jest zawsze możliwa, nawet przy szczerych chęciach samego dłużnika. Jeżeli dłużnicy mają już komornika lub komorników to ich zadłużenie może wcale się nie zmniejszać, gdyż ściągane przez komornika kwoty wpierw idą na zaspokojenie kosztów komornika i odsetek, a dopiero potem na spłatę głównego długu. Ponadto komornik nie zakończy postępowania, póki nie wyegzekwuje całego długu. A to wszystko prowadzi do sytuacji, iż takie osoby mogą nigdy nie uwolnić się od komornika i długów, które niejednokrotnie dziedziczyć może nawet ich rodzina.
Tym co pozwala takim osobom uwolnić się raz na zawsze od długów jest upadłość konsumencka.
Postępowanie to ma na celu oddłużenie osoby, czyli w założeniu kończyć ma się umorzeniem długów upadłego. Umorzenie, czyli uwolnienie się od niespłaconych długów następuje najczęściej po wykonaniu planu spłaty, czyli ich częściowej spłacie przez upadłego. Plan spłaty ustalony przez Sąd trwać może od 36 do 84 miesięcy.
W wyjątkowych sytuacjach Sąd może umorzyć długi upadłego nawet bez ich częściowej spłaty. Ma to miejsce wtedy, gdy sytuacja upadłego, jego stan zdrowia, małe możliwości zarobkowe nie pozwalają na jakąkolwiek spłatę wierzycieli. Jeśli stan ten jest przejściowy Sąd może warunkowo umorzyć długi upadłego na okres 5 lat, jeśli po tym czasie sytuacja upadłego się nie poprawi Sąd umorzy jego długi.
W upadłości konsumenckiej źródło powstania zadłużenia nie ma większego znaczenia. Umorzeniu podlegają m.in. kredyty hipoteczne; pożyczki gotówkowe (tzw. chwilówki); nieopłacone rachunki (np. prąd, gaz, telefon); podatki; czy zobowiązania wynikające z wcześniej prowadzonej działalności gospodarczej (np. zadłużenie w Zus). Wyjątkiem od powyższej reguły są te długi, które wynikają z:
- alimentów;
- odszkodowania na osobie;
- kary grzywny lub innej kary pieniężnej zasądzonej przez sąd karny.
Zobowiązania te nie podlegają umorzeniu. Podobnie jak dług celowo pominięty przez dłużnika, który nie został wskazany we wniosku o ogłoszenie upadłości.
Po okresie spłaty lub umorzenia długów upadłego bez planu spłaty żaden z wierzycieli zgłoszonych we wniosku o upadłość lub celowo nie pominięty w nim nie może nie będzie mógł pozwać upadłego o zapłatę pozostałej części jak i wszcząć egzekucji komorniczej.
Upadły raz na zawsze, dzięki upadłości, może uwolnić się od wszystkich długów spłacając je jedynie na poziomie kilku czy kilkunastu %.
Przypadek każdego upadłego jest inny, wysokość planu spłaty i jego długość zależy od wielu czynników, dlatego też przed podjęciem decyzji o złożeniu wniosku warto skonsultować te kwestie z osobą, która posiada doświadczenie w tych sprawach i która będzie w stanie ocenić sytuacją dłużnika.
Autorką artykułu jest Milena Bernacka- Stachniałek, zarejestrowana w portalu Casum,pl, właściciel kancelarii w Iławie i kancelarii prawa upadłościowego.
