Stopa procentowa to wskaźnik procentowy który obrazuje koszt pożyczenia kapitału. W Polsce istnieje 5 głównych wskaźników stóp procentowych ustalanych przez Radę Polityki Pieniężnej działającej przy Narodowym Banku Polskim. tj.:
- stopa referencyjna;
- stopa lombardowa;
- stopa depozytowa;
- stopa redyskontowa weksli;
- stopa dyskontowa weksli;
Zarówno w przypadku dotyczącym kredytu hipotecznego jak i kredytu gotówkowego wpływ na zmianę wysokości oprocentowania kredytu gotówkowego czy hipotecznego mają stopy procentowe NBP. Narodowy Bank Polski na swojej stronie internetowej udostępnia archiwum zmian podstawowych stóp procentowych NBP. Ustalane przez Radę Polityki Pieniężnej stopy procentowe wpływają nie tylko na nowe kredyty, ale także te, które zostały już zaciągnięte – pod warunkiem, że mają oprocentowanie zmienne.
Co warto wiedzieć zaciągając kredyt hipoteczny? Co obrazuje stopa procentowa?
Zmiany wysokości stóp procentowych NBP wpływają na oprocentowanie kredytów, a więc także na wysokość odsetek kredytowych. Po podwyżce stóp procentowych oprocentowanie kredytu wzrośnie .
Stopa procentowa bądź wskaźnik referencyjny jest niczym innym jak określeniem kosztów jakie ponosimy w związku z pożyczeniem kapitału od innego podmiotu. Stopy procentowe oraz wskaźniki referencyjne obrazują wynagrodzenie należne pożyczkodawcy/kredytodawcy za udostępnienie nam kapitału. Wynagrodzenie to przysługuje za okres na jaki pożyczany jest kapitał. Stopy wyrażane są w procentach oraz wliczane do pożyczonej sumy pieniężnej. Stopy procentowe obrazują to – ile będziemy musieli zapłacić „wynagrodzenia” dla pożyczkodawcy. Łączną wysokość wynagrodzenia jaką będziemy musieli zapłacić na rzecz naszego wierzyciela uzależniona jest od wysokości stopy procentowej, wskaźnika referencyjnego – im niższa wartość tym lepiej dla kredytobiorcy.
Podniesienie stóp procentowych pomaga obniżyć inflację, niemniej jednak każda kolejna podwyżka stóp procentowych dla kredytobiorcy skutkuje tym, że wzrośnie jego rata kredytu. Obecnie stopa referencyjna ma kluczowe znaczenie dla kredytobiorców ponieważ jej wartość służy do określania maksymalnego oprocentowania kredytów. Stopa procentowa kredytu w zasadzie określa więc kwotę, jaką płacisz za jego zaciągnięcie.
Co Jeszcze wpływa na wysokość kredytu?
Na ostateczną cenę jaką będziemy musieli zapłacić na rzecz instytucji bankowej, kredytowej, pożyczkowej oprócz stopy procentowej oraz wskaźnika referencyjnego mają również znaczenie inne czynniki takie jak: jak kwota pożyczonego kapitału, marża banku, prowizja bądź inne koszty (ubezpieczenie) itp.
Czym jest marża kredytu?
Marża kredytu to jeden z elementów wchodzących w skład oprocentowania kredytu. Marża określona jest zazwyczaj procentowo a jej wysokość łącznie z zastosowaną stopą procentową (wskaźnikiem referencyjnym) obrazuje wynagrodzenia banku, pożyczkodawcy, leasingodawcy za udzielenie nam kapitału.
Jakie rodzaje oprocentowania występują w umowach kredytu?
Z uwagi na występowanie różnych rodzajów oprocentowania – umowy kredytu możemy podzielić na trzy główne typy:
- kredyty ze zmiennym oprocentowaniem;
- kredyty ze stałym oprocentowaniem oraz;
- kredyty z tzw. okresowo stałym oprocentowaniem.
Kredyty ze zmiennym oprocentowaniem wiążą się m.in. z podwyżkami stóp procentowych czyli z największym ryzykiem, albowiem od wysokości poziomu stawek referencyjnych (jednej z stóp oprocentowania) obniża się lub rośnie nasz dług, bank odpowiednio przelicza oprocentowanie zmienne kredytu.
Te rodzaje kredytów często stosowane są w kredytach hipotecznych. Nasza Kancelaria doradza Klientom kierującym roszczenia przeciwko bankom w przypadku tego typu kredytów.
Kredyty ze stałym oprocentowaniem są uważane za najbardziej bezpieczne. W takich umowach z góry ustalana jest całkowita stawka oprocentowania, która obowiązuje przez cały czas kredytowania. Oprocentowanie tzw. okresowo stałym oprocentowaniem oznacza, że w umowie ustalane jest stałe oprocentowanie kredytu które obowiązuje przez określony czas w umowie. Wobec czego występowanie wahania się stóp procentowych i nie będą miały finalnie wpływu na wysokość raty kredytu w przypadku oprocentowania stałego.
Czy zmiana wysokości oprocentowania kredytu ma wpływ na wysokość raty?
Tak, zmiana wysokości stopy oprocentowania, wzrost stóp procentowych wskaźnika referencyjnego ma istotny wpływ na kredyty ze zmiennym oprocentowaniem bądź kredyty z tzw. okresowo stałym oprocentowaniem.
Jaki wpływ ma zmiana oprocentowania kredytu na wysokość raty oraz wysokość samego kredytu?
Wszystko zależy od tego czy zmiana oprocentowania bądź wskaźnika referencyjnego była dodatnia czy ujemna.
Jak wyższe stopy procentowe przekładają się na raty kredytów? Jak zmiana stopy procentowej wpływa na wysokość oprocentowania kredytu ? Innymi słowy czy po podwyżce stóp procentowych oprocentowanie kredytu wzrośnie lub czy obniżenie stóp procentowych skutkowało będzie zmniejszeniem rat kredytów mieszkaniowych?
Odpowiadając na powyższe pytanie należy stwierdzić, że podwyżka stóp procentowym sprawia, że oprocentowanie kredytu wzrośnie. Wzrost oprocentowania kredytu skutkował będzie wzrostem wysokości rat kredytowych, wzrost raty kredytu skutkował będzie zwiększeniem kosztu kredytu hipotecznego czy też kredytu gotówkowego.
W przypadku spadku stopy oprocentowania (wskaźnika referencyjnego) rata kredytu hipotecznego oraz całkowita kwota kredytu będzie maleć, natomiast w przypadku podwyżki stóp procentowych (stawek referencyjnych) rata kredytu hipotecznego, oraz całkowita kwota kredytu będzie wzrastać, czyli odnotujemy wzrost raty kredytu. Zmieni się oprocentowanie kredytów hipotecznych, a to wszystko przez wzrost stóp procentowych.
Czy zatem istnieje sposób na to by rata kredytu zmalała?
Sposobem na zmniejszenie rat kredytu hipotecznego może być np. stwierdzenie nieważności umowy kredytu lub jej poszczególnych zapisów, również tych związanych z oprocentowaniem kredytu. Uzyskanie korzystnego rozstrzygnięcia przed sądem z całą pewnością będzie miało wpływ na poziom rat kredytowych, a tym samym może stanowić ulgę dla spłacających kredyty hipoteczne.
Jeśli kredyt ma oprocentowanie zmienne, a nie stałe, każdorazowa zmiana wysokości stóp procentowych powoduje, że bank musi zaktualizować jego wysokość oraz przeliczyć na nowo odsetki i raty kredytowe. Zmiana wysokości raty oprocentowania wpływa na koszt kredytu. Zaciągając kredyt hipoteczny warto zwrócić uwagę, czy kredyt oprocentowany jest oprocentowaniem stałym czy oprocentowaniem zmiennym. W przypadku kredytów oprocentowanym oprocentowaniem zmiennym, zmiana stopy referencyjnej, a w szczególności każda kolejna podwyżka tej stopy spowoduje, że rata kredytu wzrośnie.
Przykład:
Bank udzielił Panu Janowi kredytu hipotecznego na kwotę 300.000,00 zł. Kredyt został udzielony na 30 lat (360 miesięcy). Łączne oprocentowaniem kredytu w chwili jego udzielenia wynosiło 5 %. Miesięczna rata kredytu przy zastosowaniu stawki oprocentowania na poziomie 5 % wynosi 1610,46 zł. Finalnie Pan Jan po 30 latach zapłaci na rzecz banku kwotę 579 765,6 zł. (wynagrodzenie banku w tym przypadku wynosi: 279 765,6 zł. )
A co, jeśli zmienił się poziom stóp procentowych – oprocentowanie wzrosłoby o dwa i pół punktu procentowego chwilę po podpisaniu umowy kredytu oraz pozostałoby niezmienne do końca trwania umowy – tj. wyniosłoby 7,5 %?
W takim przypadku miesięczna rata kredytu hipotecznego Pana Jana wynosiłaby już 2097,64 zł. Odnotowalibyśmy wzrost rat kredytu przez podwyżkę stóp procentowych. Finalnie Pan Jan po 30 latach zapłaci na rzecz banku kwotę 755 150,40 zł. (wynagrodzenie banku z tytułu udzielenia kredytu wynosi już: 455 150,4 zł.
Oprocentowanie zmalałoby o dwa i pół punktu procentowego chwilę po podpisaniu umowy kredytu oraz pozostałoby niezmienne do końca trwania umowy – tj. wyniosłoby 2,5 %?
W takim przypadku miesięczna rata Pana Jana wynosiłaby kwotę 1 185,36zł. Finalnie Pan Jan po 30 latach zapłaci na rzecz banku tylko kwotę 426 729,6 zł. (wynagrodzenie banku w tym przypadku wynosi jedynie: 126 729,6 zł.)
Konkluzja
Na powyższych przykładach widać jaki istotny wpływ ma zmiana wysokości oprocentowania (wskaźnika referencyjnego) na ratę kredytu oraz wysokość finalnego zobowiązania wobec banku. Zmiany wysokości stóp procentowych NBP(wskaźników referencyjnych) odgrywają istotne znaczenie dla kredytobiorców.
Rada Polityki Pieniężnej powodując kolejny wzrost stóp procentowych spowoduje podwyżki rat kredytu, a tym samym wydaje się, że warto rozważyć możliwość skorzystania z opcji obniżenia kosztów rat kredytowych.
Warto rozważyć możliwość skorzystania z opcji obniżenia kosztów rat kredytowych.
Artykuł powstał we współpracy z kancelarią Pasternak Legal.
