Jeżeli sąd wydał wyrok, w którym zasądził alimenty, a osoba zobowiązana ich nie płaci, można tych alimentów dochodzić w drodze przymusu państwowego (poprzez wszczęcie tzw. egzekucji). Drogi umożliwiające przeprowadzenie postępowania egzekucyjnego omówione zostały w poniższym tekście.

W razie odniesienia przez poszkodowanego poważnych  obrażeń ciała lub ciężkiej  choroby doznanych na skutek popełnienia na jego szkodę czynu niedozwolonego (wypadek, pobicie) bardzo często na osoby najbliższe spada obowiązek sprawowania nad nim opieki. Są to zwykle najbliżsi w rodzinie (rodzice, małżonek, rodzeństwo). Opieka ta, nierzadko bardzo absorbująca czas i kosztująca dużo wysiłku takich osób, sprawowana jest przez nie najczęściej nieodpłatnie – w ramach dobrze rozumianych powinności i solidarności rodzinnego wspierania się. Powstaje kwestia, czy za taką opiekę przysługuje jakieś odszkodowanie od sprawcy szkody. 

Przez alimenty rozumie się świadczenie pieniężne należne od określonych osób na rzecz członków ich rodziny, w przypadku gdy potrzebna jest im pomoc materialna, gdy nie mogą sami się utrzymać. Obowiązek alimentacyjny spoczywa przede wszystkim na członkach najbliższej rodziny, na przykład: rodzicach względem dzieci, dziadkach względem wnuków, dzieci względem rodziców itp. Obowiązek ten jednak nie jest ciągły i ustaje w odpowiednio ustalonym prawnie momencie.